MEMURLARIN SENDİKALARA ÜYELİK VE ÜYELİKTEN İSTİFA İŞLEMLERİ e-DEVLET ÜZERİNDEN YAPILABİLMELİDİR

MEMURLARIN SENDİKALARA  ÜYELİK VE ÜYELİKTEN AYRILMA İŞLEMLERİ E-DEVLET ÜZERİNDEN YAPILABİLMELİDİR

6356 sayılı Kanun uyarınca işçilere, Bakanlıkça sağlanan elektronik başvuru sistemi ile E-Devlet Kapısı üzerinden üye olma ve üyelikten çekilme (istifa) hakkı tanınmıştır.

İşçilerde olduğu gibi, memurlarda da sendikalara üye olma ve üyelikten çekilme işlemleri  e-Devlet Kapısı üzerinden gerçekleştirilmelidir.

Bunun için 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununda 6356 sayılı Kanunun aşağıda zikredilen maddeleri gibi değişikliğin yapılması ile sorun çözülebilecektir.

AÇIKLAMALAR

6356 sayılı Kanunla işçilerin sendikalara üye olmaları veya üyelikten ayrılmalarında  Bakanlıkça sağlanan elektronik başvuru sistemi ile E-Devlet Kapısı üzerinden üye olma ve üyelikten ayrılma hakkı tanınmıştır.

Aynı hak memurlara tanınmamıştır.

Kamu görevlilerinin sendikalara üyelik işlemleri, üye olmak isteyenler tarafından üç nüsha olarak doldurulan “Kamu Görevlileri Sendikalarına Üyelik Formu”nun ilgili sendikaya gönderilmesi ve sendika yönetim kurulunca kabul edilerek yine sendika tarafından kamu görevlisinin çalıştığı kuruma bildirilmesi ile gerçekleşmektedir.

Üyelikten çekilme (istifa) işlemi ise yine üç nüsha olarak doldurulan “Kamu Görevlileri Sendikaları Kamu Görevlisinin Üyelikten Çekilme Bildirimi Formu”nun doldurularak ilgilinin çalıştığı birim evrakına verilmesi ile mümkün olmaktadır. Çekilme bildirimi formunun sol alt köşesi dilekçe niteliğinde olduğu için ayrıca dilekçe yazmaya gerek olmadığı gibi, form doldurulmadan dilekçe ile istifa etmek de mümkün değildir. Çekilme işlemi (istifa) formun birim evrakında tarih ve sayı almasıyla tamamlanmaktadır. İstifa tek yanlı bir işlemdir. Birim evrakında tarih ve sayı alınması yeterlidir, sendikanın kabul veya reddi söz konusu değildir.

Bu işlemler, konuşulduğu gibi kolay olmamaktadır. Memurlar dolaylı veya doğrudan amirlerin baskısına maruz kalabilmektedir. Örneğin kurum/birim amiri odasına çağırarak emrindekileri bir sendikaya yönlendirebilmekte, bunun için talimat verebilmekte veya üyelik formunu bir sendika lehine huzurunda doldurtabilmektedir.

İşe yeni başlayan memurlar için de, işe giriş evrakları arasına sıkıştırılan işveren yandaşı bir sendikanın üyelik formu, farkına varmadan imzalatılabilmektedir.

Üyelikten çekilme için de benzer sorun ve baskılar söz konusudur. Üyelikten çekilme formunu evrak birimine veren memur, amir tarafından uyarılarak yandaş sendikadan istifası önlenebilmekte veya yandaş sendikaya üye yapılmak üzere diğer sendikalardan istifaya zorlanabilmektedir. Bu baskılar kimi zaman her seviyedeki amirler tarafından kimi zaman da kurum personeli tarafından yapılabilmektedir. Türk Ceza Kanununun 119 uncu maddesine göre suç olan bu tür baskılar, memurların çekingenliği nedeniyle yapanın yanında kâr kalabilmektedir.

Bu sakıncaların önlenebilmesi, önümüzdeki yıllarda da benzer sorunları yaşanmaması, sendikal çalışmaların özgür ortamda yapılması, yasalar arasında ahenk sağlanması ve bürokrasinin azaltılması amacıyla; kamu görevlilerinin sendikalara üyelik ve üyelikten ayrılma işlemlerinin 6356 sayılı Kanunun 17 ve 19 uncu maddelerinde olduğu gibi “e-Devlet kapısı üzerinden” yapılması için 4688 sayılı Kanununu 14, 16 ve 30 uncu maddelerinde yasal düzenleme yapılması gerekmektedir.

İŞÇİ SENDİKALARINDA ÜYELİK VE ÜYELİKTEN ÇEKİLMELER  e-DEVLET KAPISI ÜZERİNDEN

Benzer sorunlar yıllarca işçi sendikalarında da yaşandı.

Bilindiği gibi işçi ve işveren sendikaları 6356 sayılı “Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu”na göre faaliyet gösterirler.

2012 yılına kadar işçi sendikalarına üyelik ve üyelikten çekilme işlemleri noter marifetiyle gerçekleştirilmekte ve çok sorun yaşanmaktaydı.

6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanununun yürürlüğe girmesinden sonra üyelik ve üyelikten çekilme işlemleri artık e-Devlet Kapısı üzerinden yapılmaktadır.

18/10/2012 tarihinde kabul edilen 6356 sayılı Kanunun “Sendika üyeliği ve üyeliğin kazanılması” başlıklı 17 inci maddesinin beşinci bendi aşağıdaki gibidir.

Sendika üyeliği ve üyeliğin kazanılması

MADDE 17 – …

(5) Sendikaya üyelik, Bakanlıkça sağlanacak elektronik başvuru sistemine e-Devlet kapısı üzerinden üyelik başvurusunda bulunulması ve sendika tüzüğünde belirlenen yetkili organın kabulü ile e-Devlet kapısı üzerinden kazanılır. Üyelik başvurusu, sendika tarafından otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik talebi kabul edilmiş sayılır…

Görüldüğü gibi, işçiler e-Devlet kapısı üzerinden diledikleri sendikaya üye olabilmektedirler.

Aynı Kanunun “Sendika üyeliğinin sona ermesi ve askıya alınması” başlıklı 19 uncu maddesinin çekilme ile ilgili  ikinci ve üçüncü bentleri de aşağıdaki gibidir:

ilgili bentleri

Sendika üyeliği ve üyeliğin kazanılması

MADDE 19 –

…

(2) Her üye, e-Devlet kapısı üzerinden çekilme bildiriminde bulunmak suretiyle üyelikten çekilebilir. E-Devlet kapısı üzerinden yapılan çekilme bildirimi elektronik ortamda eş zamanlı olarak Bakanlığa ve sendikaya ulaşır.

(3) Çekilme, sendikaya bildirim tarihinden itibaren bir ay sonra geçerlilik kazanır. Çekilenin bir aylık süre içinde başka bir sendikaya üye olması hâlinde yeni üyelik bu sürenin bitimi tarihinde kazanılmış sayılır.”

6356 sayılı kanundaki düzenlemenin, kanunlar arasındaki ahengin de sağlanması açısından 4688 sayılı Kanunun ilgili maddelerinde yapılarak memurların da sendikalara üyelik ve üyelikten ayrılma işlemlerinin e-Devlet kapısı üzerinden yapılması sağlanmalıdır.