HAKEM HEYETİ GERÇEĞİ! HAKEME GİDİLMEZSE NE OLUR?

 BASK ve Anadolu Eğitim Sendikası Genel Başkanı Mehmet Alper ÖĞRETİCİ hakem heyetine gidilmesi ile ilgili açıklamalarda bulundu. Açıklamaları şöyle;

Toplu sözleşme süreci devam ederken geçmiş toplu sözleşmelerde benzer durumların çok kez yaşandığına şahit olduğumuz için bu süreç zarfında uzlaşı olmadığı taktirde yetkili konfederasyona HAKEME GİTME çağrısı yapmıştık. Bu çağrı geniş kitlelere ulaşmış, bugün HAKEM konusu tüm kamuoyu tarafından tartışılmaktadır. Bu konuda biraz detaylı bilgilendirme yapmak gerekir.

4688 sayılı kanun gereği uzlaşı sağlanamadığı taktirde tarafların Hakem Kuruluna başvurma hakkı vardır. Kaldı ki geçtiğimiz 7. dönem toplu sözleşmede 3 kez uzlaşı sağlanamadığı için Yetkili Konfederasyon Hakem Kuruluna başvurmuştur.

İlgili kanuna göre zaten Hakem Kurulu değil Noter Kurulu olarak çalışma yapmaktadır. Hakem Kurulunda karar verecek 11 kişilik heyetin zaten 7 kişisini (6 kişiyi doğrudan, diğer bir kişiyi de sendikaların önerdiği isimlerden birini) Cumhurbaşkanı seçmektedir.

Hakem Kurulu Kararı Kaç Kişi İle Alınır?

Toplam 11 üyeden oluşan Hakem Kurulu kararlarını toplantıya katılanların çoğunluğunun oyuyla alır. Yani 11 üyesinin altısı doğrudan hükümet tarafından atanan Hakemin memur ve emeklileri lehine oy vermeyeceğini herkes biliyor. Diğer beş kişi karşı oy verse de değişen bir şey olmayacak.

Geçmişteki Hakem Kurulu Kararlar Nasıl Sonuçlandı?

2012’den bu yana sendikalarla hükümet arasındaki görüşmelerden üçü Hakem Kurulu\'nda sonuçlandı.

2012 yılı için hükümetin %3.5 + %4 ve 2013 yılı için %3 + %3 teklifinin kabul edilmemesi üzerine MEMUR SEN hakeme gitmiş ve; SADECE 2012 yılı için %3.5 olan artışa yarım puan vererek %4’e çıkarmıştır. 2013 yılı aynen kabul edilmiştir.

2019 yılında gerçekleşen toplu sözleşmede ise hükümetin 2020 yılı için %3+ %3, 2021 yılı için ise %4+%4  teklifleri için MEMUR SEN hakeme gitmiş ve oranlar aynen kabul edilmiştir.

2023 yılında gerçekleşen toplu sözleşmede ise hükümetin 2024 yılı için %15+ %10, 2025 yılı için %6+5 teklifleri için yine MEMUR SEN hakeme gitmiş ve oranlar aynen kabul edilmiştir.

Bu sonuçlardan da görüyoruz ki HAKEM Kurulu aslında verilen son teklifleri aynen onaylamıştır.

Hakem Kuruluna Kimler Başvurabilir?

4688 sayılı kanunun ilgili maddesine göre;

Toplantı tutanağı imzalanmasından veya görüşmelerin uzlaşmazlıkla sonuçlandığının tespit tutanağı ile belirlenmesinden itibaren üç işgünü içerisinde sözleşmenin ilgili bölümlerini imzalamaya yetkili olanlar tarafından imzalamaya yetkili oldukları bölümler için Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurulabilir.

Hakem Kuruluna Gidilmez İse Ne Olur?

4688 sayılı kanunda; Toplu sözleşme görüşmelerine katılmaya yetkili hiçbir konfederasyon temsilcisinin toplu sözleşme görüşmelerine katılmaması veya toplu sözleşme görüşmelerinin uzlaşmazlıkla sonuçlanmasına rağmen tarafların Kamu Görevlileri Hakem Kuruluna başvurmaması halinde, kamu görevlilerine sonraki iki mali yıl boyunca uygulanacak mali ve sosyal haklar genel hükümlere göre belirlenir. ifadeleri yer almaktadır.

Yani Hakem Kurulu\'na başvurulmaz ise Ekim ayında mali ve sosyal haklar TBMM bütçe görüşmeleri esnasında genel hükümlere göre karar verilecek.


Hakem Kuruluna Gidildiği Taktirde Toplantıya KATILMAYIN!

Eğer Yetkili Konfederasyon Hakem Kuruluna gitmez ancak taraflardan biri olan Kamu İşveren Heyeti Hakem Kuruluna giderse buradan masadaki konfederasyonlara çağrı yapıyoruz ‘toplantıya katılmayın’ diyoruz.

Çünkü, 4688 sayılı kanunda karar alabilmek için;

‘Kamu Görevlileri Hakem Kurulu, Başkanın çağrısı üzerine Başkan dahil en az sekiz üyenin katılımı ile toplanır.’ ifadeleri yer almaktadır.

Masada oturan 3 konfederasyonun belirleyeceği isimler eğer masaya oturmaz ve toplantıya gitmez ise Hakem Kurulu karar alamaz.

Eğer bu kararlar TBMM’ye kalırsa;

Merkez Bankası yine enflasyon hedefini yukarı yönlü artırabilir, memur ve emeklinin lehine olabilir,

Ekim ayında gerçekleşecek görüşmelere kadar memur ve emeklilerinin sorunları daha çok gündemde olabilir,

TBMM’de milletvekilleri bu konularda daha çok söz alır ve artırılması noktasında girişimlerde bulunubilir,
Hükümet kararı Hakem verdi diyemeyeceği için memur ve emekli için daha fazla artış verebilir...

Belki daha farklı kazanımları da olabilir ancak şunu net söyleyebiliyoruz ki HAKEM’e gidilince bir şey olmayacak. Şimdiye kadar denenmemiş, memur ve emekli lehine olabilecek bu durum karşısında kesinlikle bu koz kullanılmalıdır.

Mehmet Alper ÖĞETİCİ
BASK ve AES Genel Başkanı